امام بزرگوار در دعای عرفه میفرمایند :
اِلهى کُلَّما اَخْرَسَنى لُؤْمى اَنْطَقَنى کَرَمُکَ وَکُلَّما ایَسَتْنى اَوْصافى اَطْمَعَتْنى مِنَنُکَ .
خدايا هر زمان فرومايگی ام از سخن مرا بازداشت، كرم تو گويايم نمود، و هروقت اوصافم نااميدم كرد، نعمت هايت به طمعم انداخت.
یکی از عوامل تربیتی که امام در قالب دعا به ما یاد آور میشود این است که همواره در حالت خوف و رجا باشیم .
در مسئله خوف و رجاء مؤمن بايد هميشه ، هم اميدوار باشد و هم خائف ، هم‏ خوشبين باشد و هم نگران ، مقصود اين است كه مؤمن همواره بايد نسبت به‏ طغيان نفس اماره و تمايلات سركش خود خائف (ترسو) باشد كه زمام را از كف عقل‏ و ايمان نگيرد و نسبت به ذات خداوند اعتماد و اطمينان و اميدواری داشته‏ باشد كه همواره به او مدد خواهد كرد .1
جالب اين است كه در بعضى از آيات قرآن در موردرجا و اميد نام اللَّه ذكر شده كه مظهر هيبت و عظمت است (لِمَنْ كانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ- احزاب- 21) اشاره به اينكه هم رجا بايد با خوف آميخته شود و هم خوف با رجا .2

————————————-
1-مكارم شيرازي ،‌ناصر ، تفسيرنمونه ، جلد18 ، صفحه220.

2-مطهري ، مرتضي ، ده گفتار ، چاپ پنجم ، (بي جا) : انتشارات صدر ، 1368 ، صفحه18. ( گرفته شده از پایان نامه اینجانب )